Zephaniah

రచనాకాలం నాటి పరిస్థితులు

గ్రంథకర్త: సుదీర్ఘమైన జెఫన్యా వంశావళి (1:1, హిజ్కియా వరకు, నాలుగు తరాల వెనక్కి), అతడు రాజవంశీకుడని తెలియజేస్తుంది. చివరి పేరు ప్రాముఖ్యం కాకపోయి ఉంటే, నాలుగు తరాలు ఎందుకు రాశాడు అనే ప్రశ్న మిగిలిపోయి వుండేది (మిగిలిన ప్రవక్తలు, ఎక్కువలో ఎక్కువ రెండు తరాలను చెప్పారు. జెకర్యా 1:1 చూడండి). అతని తండ్రి పేరు ‘‘కూషీ’’ కావడం వలన, జెఫన్యా కూషీయుల రక్తసంబంధి అని ప్రజలు అనుమానించి, అతనిది మిశ్రితవంశం అనుకుంటారేమోనని అలా రాసి ఉంటాడు. నిజానికి తన క్లుప్త ప్రవచనంలో బహుశా తన కూషీయ మూలాలు చెప్పడానికన్నట్లు, జెఫన్యా రెండుసార్లు కూషీయుల/కూషు (‘‘ఐతియోపీయులు’’)ను పేర్కొన్నాడు (2:12; 3:10). అంతర్లీనంగా ఉన్న ఋజువులను బట్టి ఈ పుస్తకం క్రీ.పూ. 640-612 మధ్యకాలంలో రాసివుంటాడని తెలుస్తుంది. జెఫన్యా 1:1లో యోషియా రాజు (క్రీ.పూ.640-609) పాలన గూర్చిన ప్రస్తావన ఉంది. 2:13-15 లో నీనెవె పతనాన్నిగూర్చిన ప్రవచనం ఉంది. నీనెవె క్రీ.పూ. 612లో పతనమయ్యింది కాబట్టి, జెఫన్యా ప్రవచనం అంతకు ముందే చెప్పివుంటాడు. అంతేకాక, యూదయలో విగ్రహారాధన జరుగుతూ ఉండడం (1:4-6) చూస్తే, జెఫన్యా పరిచర్య సుమారు క్రీ.పూ. 621లో ఆరంభమైన యోషియా సంస్కరణకన్నా ముందే ఆరంభమై ఉంటుందని తెలుస్తుంది (2రాజులు 23)

నేపథ్యం: రాజైన యోషియా తండ్రి, ఆమోను (1:1), తన తండ్రి, రాజైన మనష్షేలాగా దుష్టుడు (2రాజులు 21:1-7,11,16,20-22). ఈ దుష్టవారసత్వం, యోషియా క్రీ.పూ. 640లో సింహాసనాన్ని ఎక్కేసరికి దేశంలో విగ్రహారాధన పెరగడానికి కారణమయ్యింది. యూదయలో విగ్రహారాధనను అణచివేయడానికి యోషియా చాలా కృషి చేశాడు (జెఫన్యా 1:4-9). అన్యులైన యాజకులతోపాటు, ‘‘సాంప్రదాయ యాజకులు’’ కూడా బయలు, మొలెకు, ఇంకా మిగిలిన దేవతలకు సాష్టాంగపడుతూనే, యెహోవా ఆరాధనను నడిపించేవారు (1:4-6). ధర్మశాస్త్రం ప్రజల ముందు చదవడం (క్రీ.పూ. 621), యోషియా సంస్కరణలు ప్రారంభించడానికీ, పశ్చాత్తాపం చెందిన ప్రజలు అసంఖ్యాకమైన బలిపీఠాలను పడదోయడానికి (యిర్మీయా 11:13తో పోల్చండి), బయలు, మొలెకు వంటి దేవతల విగ్రహారాధన సామగ్రిని కూలదోయడానికి సహాయపడిరది (2రాజులు 23:1-14తో జెఫన్యా 1:3-4). ఇందులో తప్పుడు యాజకులను తొలగించడం కూడా ఉంది (2రాజులు 23:5).

గ్రంథ సందేశం, ఉద్దేశం

రానున్న ‘‘యెహోవా దినం’’ నాడు జరగబోయే వినాశనాన్ని దృష్టిలోపెట్టుకుని (1:7-18; 2:2-3), అత్యవసరమైన ఆహ్వానం ఇవ్వడమే జెఫన్యా ప్రాథమిక ఉద్దేశం. యెహోవాను మాత్రమే నీతితో, దీనత్వంతో వెదకాలని అతడు యూదా ప్రజలను బతిమాలాడు (2:1-3).  రానున్న దేవుని తీర్పును గూర్చి విగ్రహారాధికురాలైన యూదాను హెచ్చరించడమే దీని తక్షణ ఉద్దేశం (1:4-13). భూమిమీదకు రానున్న యెహోవా తీర్పును బట్టి ఆయనలో విశ్వాసముంచమని (1:2-3,17-18), సకల రాజ్యాలనుండి ‘‘శేషము’’ను పిలవడమే దీని అంతిమ ఉద్దేశం (యూదా, 2:7-9; ఇశ్రాయేలు 3:12-13; సమస్త జనులు, 3:9-10).

యెహోవా దినం: బైబిల్‌ కాలాలలో, ఒక పట్టణాన్ని ముట్టడివేసి పట్టుకొనే యుద్ధం, నెలలు లేక కొన్నిసార్లు సంవత్సరాలు పట్టేది; నిజంగా బలమైన యోధుడైన రాజు మాత్రమే (3:15,17 యెహోవా బిరుదులు చూడండి) ఒక్కరోజులో యుద్ధాన్ని గెలుస్తాను అని చెప్పగలడు. యెహోవా దినం అంటే ఆయన భూమిని ‘‘దర్శించిన’’ ఏ సమయమైనా, అది తన శత్రువులను శిక్షించడానికైనా (1:7-9,12), లేక తన ప్రజలను రక్షించడానికైనా (2:7తో 3:17 పోల్చండి). కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది ఆయన ప్రజలను తక్షణ శ్రమలనుండి విడిపించి, వారి రక్షణగా పరిణమించవచ్చు (2:7,9). కాని యెహోవా దినం చివరిగా అంత్యకాలంలో వస్తుంది (3:11-20తో యోవేలు 3:14-21; జెకర్యా 14:1-14). 

శేషము: జెఫన్యా నొక్కి చెప్పిన ‘‘ఏమియు విడవకుండ… సమస్తమును ఊడ్చివేసే’’ దేవుని తీర్పు (1:2-3,17-18 తో 3:6; ఆమోసు 9:1-4 పోల్చండి), కొద్దిమంది ప్రాణాలు (వీరినే ‘‘శేషము’’ లేక ‘‘శేషించినవారు’’ (జెఫన్యా 2:9 నోట్సు చూడండి) అని అన్నాడు) కాపాడతాను అనడం పరస్పరవిరుద్ధం ఏమీ కాదు. యూదయలోని దుష్టులను, వారి విదేశీ పొరుగువారిని (2:4-9) దేవుడు నాశనం చేసినా, యెహోవాను ఆరాధించుటకు శేషమును (ఇందులో కొందరు విదేశీయులు కూడా ఉన్నారు) ఉంచుతానని ఆయన వాగ్దానం చేశాడు (3:9తో 2:11 పోల్చండి).

దేవుని బిరుదులు: యెహోవా ఇశ్రాయేలీయుల రాజు (2:9), సైన్యములకథిపతియగు ప్రభువు (అక్షరార్థంగా ‘‘యావే’’) కూడా (2:9-10), ఆయన భూమిమీద, పరలోకంలో ఉన్న సర్వసైన్యాలకు సార్వభౌముడైన అధికారి. ఇశ్రాయేలు రాజైన యెహోవా (3:15), ‘‘యుద్ధశూరుడు’’, అలాగే తన ప్రజలను రక్షించే ‘‘మీ దేవుడైన యెహోవా’’ (3:17తో నిర్గమ 15:2-3,13-18).

రెండవది, యెహోవా దినాన, ‘‘దేవుడైన యెహోవా’’ (హెబ్రీ ‘అడొనాయ్‌ యావే’) విశ్వాధిపతి, తన ఉగ్రతను (పొంగిపొర్లుతున్న కోపాన్ని) (జెఫన్యా 1:7,14-18), విగ్రహారాధికులపై, స్వీయ సంతృప్తి పొందిన ఆరాధికులందరి మీదా (1:4-13) కుమ్మరిస్తున్నాడు. ‘‘సైన్యములకధిపతియగు యెహోవా’’, తన ప్రజలను బాధించిన దేశాలను శిక్షించడంపై దృష్టిపెట్టాడు (2:8-10), వారి దేవతలను ఆయన నిర్మూలం చేస్తాడు (2:11). అలా యెహోవా రోషాగ్ని యూదాకు విరోధంగానే కాక (జెఫన్యా 2:2-3), భూమిమీదనున్న రాజ్యాలన్నిటిపై (3:8) విడుదలైంది (1:18తో ద్వితీ 4:23-27 పోల్చండి). న్యాయం చేసే నీతిగల దేవుడైన యెహోవా (3:5), అహంకారులైన తిరుగుబాటుదారులను తుడిచివేయడం ద్వారా (3:11), తన న్యాయాన్ని తిరుగుబాటు చేసిన యూదయ మధ్యలో (3:5) నెరవేర్చాడు. అయినప్పటికీ, తన ప్రేమనుబట్టి (3:17), యుద్ధశూరుడైన ఈ రాజు (3:15,17), హింసించే శత్రువులను అడ్డుకుని, శిక్షకు పాత్రులైన తన శేషమును కీడునుండి రక్షిస్తాడు (3:15-17,19).

బైబిల్లో ఈ గ్రంథం పాత్ర

శేషము కొరకైన వాగ్దానం, దేవుని రోషాగ్నిని, దుష్టులపై ఆయన రగులుతున్న కోపంతో, దేవుని ఆశ్చర్యకరమైన కృప సమతుల్యం చేయడాన్ని వర్ణిస్తుంది (నహూము 1:2-8). ఆయన గర్విష్టి జనాలకు తీర్పు తీరుస్తాడు (జెఫన్యా 2:8-11,13-15), తన ప్రజలలో ఉన్న అహంకారులైన అతిశయపరుల్ని తొలగించి (3:11) దీనులను సంరక్షిస్తాడు. యెహోవాను దీనంగా వెంబడిరచే ప్రతివారు విడుదలకై ఆయనను వెదకాలని జెఫన్యా ఆహ్వానించాడు (2:2-3). క్రీస్తులో విశ్వాసముంచడం ద్వారా, మనమందరం రక్షణ పొందవచ్చనే అద్భుతమైన సత్యాన్ని కొ.ని. ఎత్తి చూపుతుంది. యూదులలో శేషము అనే ఆలోచనను పౌలు నొక్కి చెప్పి, ‘‘కృపద్వారానే’’ శేషము ఎన్నికయ్యింది గాని క్రియలచేత కాదు అని జ్ఞాపకం చేశాడు (రోమా 11:5-6).

గ్రంథ నిర్మాణం

‘‘యెహోవా వాక్కు’’ (1:1; 3:20) అనే మాటల మధ్య జెఫన్యా గ్రంథమంతా ఉండి, కీలకమైన అభినందన సందేశాలను నొక్కి చెబుతోంది: ఆసన్నమైన, విశ్వతీర్పు (1:1-3:8), కాని చివరకు శేషముకు రానున్న ఆశీర్వాదాలు (3:9-20). గందరగోళంగా ఉన్న మొదటి భాగం, ‘‘ఇదే యెహోవా వాక్కు’’ అనే పల్లవితో పటిష్టంగా అల్లినట్లుండి (1:2-3,10; 2:9; 3:8తో 2:5, ‘‘యెహోవా సెలవిచ్చునదేమనగా’’ పోల్చండి), అన్నీ కలిసి ఉన్న తీర్పును ఎత్తి చూపుతుంది. జెఫన్యా 3:8, వెనక్కు (‘‘కాబట్టి’’), ముందుకు (‘‘అప్పుడు’’ అనే మాటతో మొదలైంది. తీర్పును పూర్తిచేసి, శేషమునకు రక్షణ ఫలంగా ఇచ్చే దేవునికోసం ఓపికతో ఎదురుచూడు.. వ.9-13) చూస్తున్న పరివర్తనా హెచ్చరిక.3:8-13లో తీర్పు సమయంలో నిరీక్షణను ఇవ్వజూపడం రెండు హెచ్చరికలను సమీకరిస్తుంది: 1:7 (దుష్టులను ‘‘నిర్మూలం’’ చేసే యెహోవా దినం కోసం యెహోవా సన్నిధిని మౌనంగా ఉండండి); 2:1-3 (రక్షణ వచ్చే అవకాశం ఉన్నందున ఆయనను వెదకమని కీలకమైన ఆహ్వానం).